معرفی و آشنایی با ویندوز ویستا (Vista)

پنج سال وقت صرف ویندوز ویستا شد، خطوطی از کد که برای چندین بار پوشاندن کره خاکی کافی است، هزاران ساعت از وقت توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان که برای نگهداری و بررسی همه آنها به یک ابر کامپیوتر نیاز داشتند و سرانجام ویندوز ویستا ‌(Vista)‌ ارائه شد.


ضریب امنیت بالا: با آن‌که شرکت مایکروسافت تلاش کرد با انتشار مجموعه اصلاحی و به‌روزکننده سرویس‌پک2 برای ویندوز اکس‌پی این سیستم ‌عامل را از لحاظ امنیتی به حد قابل قبولی برساند، اما حتی ضریب امنیت ویندوز اکس‌پی مجهز به سرویس‌پک2 نیز با ضریب امنیت ویندوز ویستا قابل مقایسه نیست. ‌ویندوز ویستا، امکان کنترل بیشتر کاربر اصلی یک رایانه بر حافظه‌های قابل‌حمل "فلش" و هارد دیسک‌هایی خارجی را که اغلب توسط کابل‌های ‌USB‌ به رایانه متصل می‌شوند، فراهم آورده است. این ویژگی جدید از کپی برداشتن و یا ربودن اطلاعات از دیسک سخت رایانه توسط افراد غیرمجاز جلوگیری می‌کند.
برخورداری از یک دیوار آتش (فایروال) قدرتمند و دو طرفه که اطلاعات ورودی و خروجی از رایانه را بررسی می‌کند، فن‌آوری ‌Services Hardening‌ ویندوز که از اجرا شدن مخفیانه کدهای مخرب در رایانه و تغییرات ناخواسته تنظیمات سیستم‌عامل جلوگیری می‌کند، رمزنگاری تمامی اطلاعات موجود در هارد دیسک رایانه به منظور جلوگیری از سوء ‌استفاده از اطلاعات شخصی کاربران، فن‌آوری ‌User Account Protection‌ به‌منظور محدود کردن اختیارات امنیتی کاربر با هدف حفاظت از رایانه، تنها بخشی از توانمندی‌های جدید امنیتی سیستم‌عامل ویندوز ویستا هستند. ‌
برخورداری از اینترنت اکسپلورر 7 مایکروسافت با تقلید از مرورگر محبوب فایرفاکس تلاش کرده‌ است نگارش جدید اکسپلورر را به قابلیت‌هایی مانند مشاهده چند وب‌سایت در یک پنجره مرورگر ‌(Tab Browsing)‌ مدیریت بهتر ویژگی‌های امنیتی، امکان شناسایی وب سایت‌های مشکوک به حملات ‌(Fishing)‌ و جلوگیری از دانلود و اجرا شدن کدهای مخرب از اینترنت بدون آگاهی کاربر، مجهز کند. ‌ ‌

کیفیت گرافیک بسیار بالا: شرکت مایکروسافت برای نخستین بار کیفیت گرافیک سیستم‌عامل ویندوز خود را به حد بالایی رسانیده ‌است. در ویندوز ویستا محیط گرافیکی زیبایی به نام ‌(Aero Glass)‌ وجود دارد که فعال کردن آن تصاویر متحرک، جلوه‌های سه‌بعدی و تصاویر شفاف ‌(Transparencies)‌ آیکن‌ها و پنجره‌های شفاف را به ارمغان می‌آورد و نه تنها ظاهر ویندوز را دگرگون می‌کند بلکه کار کردن با آن را نیز بهبود می‌بخشد. (فعال کردن قابلیت ایروگلس نیازمند کارت گرافیکی و پردازنده قدرتمند است.) ‌ ‌

قابلیت جستجوی دسکتاپ: شرکت مایکروسافت جستجوگر دسکتاپ بسیار قدرتمندی را در ویندوز ویستا گنجانیده که به‌هیچ‌وجه با گزینه کند و ناکارامد جستجو در ویندوز اکس‌پی قابل مقایسه نیست و کاربران می‌توانند با استفاده از آن با سرعت و دقت بالا در میان انواع فایل‌ها، ایمیل‌ها و مطالب اینترنتی موجود در دیسک‌سخت رایانه خود و یا شبکه رایانه‌ای مورد استفاده، به جستجوی موارد مورد نظر خود بپردازند. همچنین کاربران ویندوز ویستا می‌توانند به‌راحتی در میان پنجره‌هایی که باز است جستجو کنند و پنجره مورد نیاز خود را بیابند. ‌ ‌

به‌روزنگاری اینترنتی: ویندوز ویستا بر خلاف ویندوز اکس‌پی از مرورگر اینترنت اکسپلورر برای دانلود به‌روزنگارها (آپ‌دیت) استفاده نکرده و خود به یک برنامه به‌روزنگار مجزا مجهز شده که نتیجه آن به‌روزنگاری متمرکز و سریع‌تر ویندوز و برنامه‌های جانبی آن است. ‌ ‌
بهبود قابلیت‌های صوتی تصویری: نرم‌افزار مدیا پلیر در ویندوز ویستا از ابزار نه چندان محبوبی که هم‌اکنون در اکس‌پی می‌بینیم، به یک برنامه صوتی و تصویری کامل و جذاب بدل شده‌ است.
برنامه ‌Photo Gallery‌ سرانجام قابلیت مدیریت عکس‌های دیجیتالی را به ویندوز آورده که به کمک آن می‌توان به راحتی عکس‌ها را مدیریت، طبقه بندی، ویرایش و چاپ کرد. برنامه ‌DVD Maker‌ نیز امکانات جالبی را برای ساخت و ویرایش تصاویر ویدئویی در اختیار کاربران "ویستا" قرار می‌دهد. ‌ ‌

کنترل دسترسی اطفال ‌: ویندوز ویستا به قابلیتی مجهز شده که والدین، معلمان و مسئولان کتابخانه‌ها می‌توانند از جهات مختلف بر نحوه دسترسی اطفال به رایانه نظارت داشته‌ باشند. به‌کمک این ویژگی می‌توان وب‌سایت‌های خاص را در اینترنت فیلتر کرد، دانلود فایل را محدود کرد، برنامه‌ها و بازی‌های رایانه‌ای قابل اجرا در رایانه را مشخص کرد و حتی روز و ساعت دسترسی کودک به رایانه را نیز تعیین و محدود کرد. ‌ ‌

با تمامی این تفاسیر، برخی نکات منفی نیز در ویندوز ویستا" به چشم می‌خورند که اگرچه در مقایسه با نکات مثبت چندان به چشم نمی‌آیند، اما توجه به آنها ارزشمند است: ‌ ‌

– به خاطر داشته باشیم ویندوز ویستا برای عملکرد بهینه نیازمند یک رایانه قدرتمند است و به همین علت کاربران رایانه‌های قدیمی‌تر بهتر است پیش از نصب آن به فکر ارتقای رایانه خود باشند. ‌ ‌

– ویندوز ویستا هنوز به یک نرم‌افزار ضد ویروس متمرکز مجهز نشده و شما همچنان مجبور خواهید بود پس از نصب آن از یک نرم‌افزار ضدویروس جداگانه برای حفاظت از رایانه خود بهره بگیرید. ‌

– کار کردن با ویستا به‌ویژه با قابلیت‌های در ظاهر پیچیده‌ای نظیر پوشه‌های مجازی ‌(Virtual Folders)‌ اندکی مشکل بوده و تغییرات فراوان در منوی ‌Start‌ ممکن است کاربران نسخه‌های قدیمی‌تر ویندوز را دچار سردرگمی کند. ‌ ‌

– مایکروسافت برخی ویژگی‌های استاندارد شده در ویندوزهای قبلی را در ویستا تغییر داده که این امر می‌تواند سبب نارضایتی کاربران شود. به طور مثال پیش تنظیمات ویندوز ویستا به‌گونه‌ای است که ویندوز به جای خاموش کردن (شات داون) رایانه، آن را هایبرنیت می‌کند و کاربر مجبور است برای شات‌داون کردن کامل رایانه، پیش تنظیمات ویندوز ویستا را تغییر دهد. ‌ ‌

– حدود دو میلیون (27 درصد) خصوصیات افزوده شده ویستا بدون ارتقای بخشی از اکس‌پی همانند مرورگر اینترنت‌اکسپلورر 7 و ویندوز مدیاپلیر قابل فروش دسترس بوده‌اند، هر دو این محصولات را می‌توان به‌صورت رایگان برای ویندوز اکس‌پی دانلود کرد. همچنین برنامه ‌Windows Mail‌ در حقیقت همان آوت‌لوک اکسپرس با تغییرات جزیی است و ‌Windows Defender‌ نیز همان مایکروسافت آنتی‌اسپایور است که تنها به‌روزنگاری شده‌است.

– دسترسی به اینترنت با ویندوز ویستا با کامپیوترهایی که دارای مودم‌های قدیمی‌تر هستند، امکان‌پذیر نیست.