اسلات PCIe 4.0 چیست و آیا به آن نیاز دارید؟



 

اسلات PCI 4 که مدت زیادی کاربران منتظر آن بودند، بالاخره در دسترس قرار گرفت! شما هم اکنون میتوانید مادربرد هایی خریداری کنید که دارای اسلات PCI 4 بوده و این اسلات بسیار سریع تر از PCI 3 است. اما PCIe 4 چیست؟ آیا به سرعت بوت سیستم شما کمک میکند؟ در این مطلب میخواهیم به ذکر تفاوت های این اسلات با اسلات PCI 3 بپردازیم.

قبل از شروع مقاله، پیشنهاد میدهیم که مطلب زیر را جهت اشنایی با رابط PCI مطالعه کنید:

اسلات PCIe 4.0 چیست و آیا به آن نیاز دارید؟

PCIe چیست؟

استاندارد “PCIe” که مخفف “Peripheral Component Interconnect Express” است یک نوع اتصال رایج در مادربرد ها است. این اتصال اجازه برقراری ارتباط بین سخت افزار های مختلف در مادربرد را به یکدیگر میدهد. به خصوص این اسلات مختص به کارت هایی است که در مادربرد قرار میدهیم، برای مثال، کارت گرافیک، کارت صدا، کارت وی فای و... .

مانند اکثر چیز های دیگر، رقم هر چه بالاتر باشد، سرعت ها نیز افزایش میابند! PCIe 4.0 چهارمین نسخه از استاندارد PCIe است که مشخصات آن در میانه سال 2017 اعلام شدند. اما استفاده از این استاندارد در مادربرد ها و پشتیبانی از آن توسط چیپست (Chipset) ها تا به امروز به طول انجامید.

مادربرد شما دارای تعدادی اسلات PCIe است . این اسلات ها دارای سایز های متفاوتی است که عبارتند از x1، x4، x8 و x16. این اعداد نشان دهنده تعداد مسیر ها در اسلات است. هر چه تداد مسیر ها بیشتر باشد، سرعت انتقالات نیز بالاتر خواهد بود. اکثر اسلات های مدرن در حالت x16 دارای بهترین سرعت و عملکرد هستند. برای مثال یک کارت گرافیک مدرن در یک اسلات x16 میتوانید با تمام قدرت کار کند و به سیستم نیرو ببخشد.

همچنین پیشنهاد میدهیم که مطلب زیر را نیز مطالعه کنید:

راهنمای درگاه های مادربرد: رفع ابهام مربوط به اتصالات قطعات مادربرد

البته یک استثنی در مورد “M2” وجود دارد. کارت های بر پایه M.2 با اسلات های PCIe سازگار نیستند. این کارت ها تنها در اسلات های مخصوص M.I که دارای دو و یا چهار مسیر هستند قرار میگیرند. PCIe M.2 نیز جایگزین استاندارد قدیمی Msata خواهد شد.


آیا PCIe 4.0 سریع تر است؟

بله، PCIe 4.0 از استاندارد های قبلی سریع تر است، در حقیقت سرعت آن 16 G/Ts و یا همان “Gigatransfer Per Second” است که دوبرابر استاندارد PCIe 3.0 است. هرچند، G/Ts واحد اندازه گیری خیلی کاربردی برای اکثر کاربران نیستند.

اگر بخواهیم بهتر بگوییم، یک اسلات x16 از نوع PCIe 4.0 میتواند اطلاعات را با سرعت 32 گیگابایت برثانیه به صورت یکطرفه ارسال کند. این بدان معناست که سرعت انتقال دوطرف به علاوه هم 64 گیگابایت بر ثانیه خواهد بود. البته استفاده از رقم 64 گیگابایت بر ثانیه صادقانه نخواهد بود زیرا هر جهت 32 گیگابایت است و اگر سرعت انتقال هر جهت را در کنار هم قرار دهیم 64 خواهد بود.

هنوز هم 32 گیگابایت بر ثانیه از 16 گیگابایت بر ثانیه که حداکثر سرعت انتقال PCIe 3.0 بود بسیار سریع تر است.


PCIe 4.0 چه سخت افزار هایی را سریع تر خواهد کرد؟

بعضی از قطعات سخت افزاری هستند که سود بیشتری از PCIe 4.0 نسبت به سایر قطعات میبرند. چهارمین نسخه از استاندارد PCIe باعث افزایش سرعت و عملکرد در کارت های کامپیوتر شما نظیر کارت گرفایک، کارت صدا و... میشود. البته همیشه نیز اینگونه نیست، زیرا بسیاری از قطعات هستند که همین حالا هم با حداکثر سرعت ممکن کار میکنند و افزایش سرعت اسلات تاثیر در سرعت ان ها نخواهد داشت.

برای مثال بیایید در مورد کارت گرافیک و گیمینگ صحبت کنیم، مارامی که رزولوشن بازی خود را از 3840x2160 و نرخ تازه سازی (Refresh Rate) آن را نیز بالاتر از 144 هرتز قرار ندهید، نیازی به استانداردی بالاتر از PCIe 3.0 نخواهید داشت! در حقیقت PCIe 4.0 تاثیر زیادی در گیمینگ نخواهد داشت.

به منظور آشنایی با انواع اسلات های کارت گرایک ها، مطلب زیر را مطالعه کنید:

معرفی انواع اسلات کارت گرافیک در مادربرد

چیزی که بیشتر از همه چیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت، حافظه ها است. برای مثال حافظه جامد “Corsair Force MP600 M.2 SSD” که از PCIe 4.0 پشتیبانی میکند، دارای سرعت 5 گیگابایت بر ثانیه است. همچنین یک چیزی که در این SSD عجیب است "هیت سینک" (Hit Sink) بزرگ آن است. این نشانگر آن است که با این سرعت انتقال، دما نیز بالا یرود.

آیا میتوانم سخت افزار های با پشتیبانی از PCIe 4.0 هم اکنون خریداری کنیم؟

قطعات سخت افزاری زیادی هستند که به تازگی وارد بازار شده و از PCIe 4.0 پشتیبانی میکنند.

چیپست AMD X570

پردازنده های AMD به استفاده از سوکت AM4 ادامه خواهند داد. این بدان معناست که پردازنده AMD خود را میتوانید به مادربرد های جدید نیز انتقال دهید. اما به منظور استفاده از استاندارد PCIe 4.0، نیاز به خرید یک مادربرد دارای این اسلات دارید.

چیپست جدید X570 ساخت AMD، از استاندارد PCIe 4.0 پشتیبانی میکند. همچنین شایعاتی نیز مبنی بر ارائه آپدیت هایی برای برخی چیپست های AMD، به خصوص مدل های بالا مانند X470 و X370 به منظور افزودن پشتیبانی از PCIe 4.0 به آنها وجود دارد. اما انجام این کار برای هر چیپستی امکان پذیر نیست.

مدیر ارشد بازاریابی فنی AMD، آقای "رابرت هالاک" در پستی در توییتر دلیل این موضوع را شرح دادند:

" این یک مشکلی است که ما در حال رفع آن هستیم. مادربرد هایی که از پیش دارای چیپست X570 هستند از PCIe 4.0 پشتیبانی نمیکنند. همچنین هیچ تضمینی برای توانایی پشتیبانی از این استاندارد توسط مادربرد های قدیمی نیز جود ندارد. ما نمیتوانیم مادربرد های قدیمی بازار را دسته بندی کرده و به بعضی از آنها آپدیت برای پشتیبانی بدهیم و بعضی خیر. زمانی که آخرین "بایوس" (Bios) ها برای نسل سوم پردازنده های رایزن (Ryzen) ارائه شوند، PCIe 4.0 دیگر توسط همه مادربرد ها پشتیبانی خواهند شد، ای کاش ما زودتر این کار را میکردیم."


حافظه

شما میتوانید حافظه هایی خریداری کنید که از PCIe 4.0 پشتیبانی میکنند. در مراسم Computex 2019 شرکت “Gigabyte” نوعی حافظه ی SSD 8 ترابایتی با پشتیبانی از PCIe 4.0 را معرفی کرد که دارای سرعت انتقال 15 گیگابایت بر ثانیه است.

همچنین “AORUS NVMe Gen4 SSD” را نیز معرفی کرد که دارای سرعت خواندن 5 گیگابایت بر ثانیه و سرعت نوشتن 4.4 گیگابایت بر ثانیه است و در دو اندازه ی 1 و 2 ترابایتی عرضه میشود.

پیشنهاد میدهیم که مطلب زیر را نیز از دست ندهید:

مروری بر انواع کارت ها و اسلات های PCI

PCIe 5.0 چه زمانی عرضه میشود؟

این سوال کمی عجیب است! PCIe 4.0 نیز به تازگی در حال پر و بال گرفتن است و بعضی از کاربران در مورد زمان عرضه ی PCIe 5.0 سوال میکنند. البته این به آن دلیل است که تیم توسعه ی PCIe وعده ی PCIe 5.0 را پس از عرضه ی کامل PCIe 4.0 به بازار داده اند!

PCIe 5.0 نیز سرعت انتقال دوبرابر PCIe 4.0 خواهد داشت. یعنی سرعت انتقال هر طرف 64 گیگابایت بر ثانیه.


آیا نیازی به ارتقای سیستم به سیستم با پشتیبانی از PCIe 4.0 است؟

بستگی به این دادر که قصد استفاده از چه قطعاتی را در کامپیوترتان دارید. برای مثال اکثر قطعات حتی نمیتوانند حداکثر استفاده را از PCIe 3.0 ببرند! همچنین استاندارد PCIe 5.0 نیز طی 2 تا 5 سال آینده به بازار عرضه خواهد شد. در کل اگثر هم اکنون قصد ارتقای کامپیوترتان را دارید و هزینه نیز برای شما اهمیتی ندارد، بدنیست که یک مادربرد با پشتیبانی از PCIe 4.0 خریداری کنید.

موفق باشید.

سایر مقالات مربوط به سخت افزار