ترفندی برای فهمیدن مشخصات قطعات داخلی سیستم

 (از طریق خط فرمان)

شاید شما هم دوست داشته باشید بدانید که در سیستم شما چه میگذرد و چه قطعاتی درون کیس کامپیوتر شما قرار دارند.

مثلا CPU سیستم شما از چه نوعی است؟ میزان Ram و حافظه کارت گرافیک تان چقدر است؟

نرم افزارهایی وجود دارند که میتوانند مشخصات دقیق قطعات سیستم را به شما بدهند. ولی ما میخواهیم بدون هیچ گونه نرم افزار خاص و فقط از طریق ویندوز این اطلاعات را به دست بیاوریم.

از منوی استارت وارد Run شده و عبارت wmic را تایپ کنید.

حالا یک صفحه مشکی باز میشود. چند لحظه صبر کنید تا خط فرمان به صورت زیر درآید:

wmic:root\cli>

حالا برای فهمیدن مشخصات مادربرد کامپیوتر، عبارت Baseboard را تایپ کنید و Enter را بزنید. مشخصات مادربرد کامپیوتر شما و تمامی جزئیات آن به نمایش در می آید.

برای فهمیدن این که پردازنده سیستم شما چیست، عبارت CPU را تایپ کنید و Enter را بزنید تا مشخصات آن را ببینید.

برای اینکه لیست کل فرمان های این محیط را مشاهده کنید، عبارت ?/ را تایپ کنید و Enter را بزنید.

لیست تمامی دستورات برای شما نمایان میشود و شما میتوانید با تایپ هر کدام، نتیجه آن فرمان را ببینید.

استفاده از نرم افزار:

در صورت تمایل به مشاهده دقیق تر مشخصات سخت افزار سیستم خود، باید از برنامه های مخصوص این کار استفاده کنید.

نرم افزارهای این بخش میتوانند به شما کمک کنند:

نرم افزارهای نمایش مشخصات سخت افزار کامپیوتر

آشنایی با خطای سخت افزاری سیستم از طریق بوق بایوس

همانطور که میدانید یکی از اصلی ترین عملیات کامپیوتر در هنگام روشن شدن عملیات POST یا Power On Self Test میباشد. که تمامی نرم افزارها و قطعات سخت افزاری لازم برای بوت سیستم را تست کرده و آماده به کار میکند و در واقع کامپیوتر شما بعد از فشردن کلید Pwoer توسط شما، در ابتدا تمامی فرمانها را از بایوس کامپیوتر دریافت می کند. از این رو بایوس وظیفه دارد که مشکلات سخت افزاری را به شما گوشزد کند.

همه بایوس ها در هنگام درست بوت شدن سیستم یک بوق کوتاه در شروع کارد میزنند که این بوق به معنی درست و کامل کار کردن تمامی نرمافزارها و سخت افزارهای اصلی سیستم است، اما گاهی نیز اتفاق می افتد که یک یا چندی از برنامه ها یا قطعات معیوب شده یا به عللی از انجام وظیفه باز می مانند، اینجاست که بایوس با تنها راه ارتباطی مستقیم با کاربر ( بوق ) شما را آگاه می سازد.
 

اما تا وقتی که از مفهوم بوقهای بایوس اطلاع نداشته باشید تشخیص اینکه کدام یک از قطعات وظیفه خود را به خوبی انجام نمیدهد، تقریبا غیر ممکن است. و رفع اشکال را با سختی و مشقت بسیار همراه میکند. در ادامه بوقهای اصلی دو شرکت بزرگ تولید کننده تراشه بایوس (AWARD و AMIBIOS) را شرح داده ایم.

کدهای بوقی بایوس AWARD : بایوس آوارد، عمدتا به پیامهای خطا برای آگاه کردن کاربران از وجود مشکل میپردازد.

بوق نامحدود (تکرار شونده) : خطای حافظه سیستم

یک بوق بلند پس از دو بوق کوتاه : خطای کارت گرافیک

یک بوق بلند پس از سه بوق کوتاه : خطای گرافیک یا حافظه گرافیک

بوقهای با ارتفاع بالای نامحدود (تکرار شونده) : خطای داغ شدن پردازنده.

کدهای بوقی بایوس AMIBIOS : بایوس AMIBIOS محصول شرکت American Megatrends یکی از بایوسهای متداول است و آخرین نگارش تعدادی کد بوقی دارد که اشکالات زمان بوت شدن را به کاربران می گوید.

تعداد بوقها در زمان راه اندازی (پیش از POST) و مفهوم بوقها :

1 : دیسکت را در دیسکران A: قرار دهید

2 : فایل AMIBOOT.ROM بر روی دیسکت بوت شدنی نیست

3 : خطای حافظه سیستمی

4 : عملیات روز آمد سازی بایوس موفقیت آمیز بوده است

5 : خطای خواندن دیسک

6 : خرابی فرمان صفحه کلید

7 : حافظه فلش بایوس تشخیص داده نشده است

8 : خرابی کنترل کننده دیسکت ران

9 : خطای مجموع بررسی (checksum) بایوس

10 : خطای پاک کردن حافظه فلش

11 : خطای برنامه سازی حافظه فلش

12 : اندازه فایل AMIBOOT.ROM درست نیست ( یا وجود ویروس)

13 : ناهمسانی تصویر BIOS ( فایل ROM دقیقا همان نسخه درون بایوس نیست)

تعداد بوقها در زمان POST

1 : خطای Timer احیای حافظه سیستم

2 : خطای پریتی حافظه سیستم

3 : خطای آزمایش خواندن / نوشتن حافظه سیستم

4 : زمان دار تخته مدار مادر کار نمیکند

5 : خطای پردازنده

6 : کامپیوتر نمی تواند به حافظه حالت حفاظت شده برود

7 : خطای استثنای عمومی (مربوط به پردازنده)

8 : خطای حافظه نمایش ( مربوط به کارت ویدئویی)

9 : خطای مجموع بررسی AMIBIOS ROM

10 : خطای خواندن / نوشتن رجیستر CMOS

11 : اشکال آزمایش حافظه نهانگاهی (cache)

نکته : اگر موقع عملیات POST ، یک ، دو یا سه بوق بشنوید، تعویض کارتهای RAM را در نظر بگیرید یا دست کم آنها را بررسی کنید تا اطمینان یابید که درست نصب شده اند.

اگر در عملیات POST هشت بوق بشنوید، اطمینان یابید که کارت گرافیک درست نصب شده است، ممکن است لازم باشد که آن را عوض کنید.

اگر موقع عملیات POST تعداد بوقها با آنچه گفته شد متفاوت بود ( چهار تا هفت، یا 9 تا یازده بوق)، ممکن است یک مشکل جدی در مادربرد یا قطعات دیگر وجود داشته باشد و باید کامپیوتر را به یک تعمیرگاه تخصصی ببرید.

از کار انداختن رمز عبور BIOS کامپیوتر

بسیاری از شما هنگام روشن کردن کامپیوتر و قبل از آنکه سیستم عامل خاصی بالا بیاید به سد محکمی به نام رمز عبور BIOS برخورد کرده اید. رمز عبوری که بر خلاف سایر رمز عبورها به هیچ وجه در هارد دیسک کامپیوتر ذخیره نمیشود. بلکه در حافظه ای به نام CMOS در مادربرد ذخیره میشود. این حافظه نیز توسط باتری بایوس پشتیبانی میگردد.

یا همین مشکل موقعی که می خواهید مشخصات Setup کامپیوتر را عوض کنید نیز پیش میآید. این مقاله به معرفی چند روش برای حل این مشکل میپردازد.

فرض ما بر این است که شما رمز عبور بایوس کامپیوتر خود را فراموش کرده اید و دنبال راه حل هستید و قصد اذیت کردن و دست بردن در کامپیوتر کسی را ندارید!

● استفاده از Jumper ها
بر روی تمام مادربردها یک Jumper است که از آن برای پاک کردن CMOS میتوانید استفاده کنید. کنار این jumper معمولا این عبارت دیده میشود Clr CMOS.
تنها کاری که شما میکنید این است که jumper را از پایه 1 و 2 درآورده و روی پایه 3 و 4 نصب کنید و دوباره به حالت اول برگردانید. شما به همین سادگی میتوانید رمز عبور را پاک کنید.

● در آوردن باتری
میتوانید باتری بایوس دستگاهتان را که روی مادربرد است درآورده و دوباره جا بیاندازید. در این حالت تمام اطلاعات CMOS به حالت پیش فرض برمیگردد. ولی توجه داشته باشید که جا انداختن باتری کمی مشکل است.

● عوض کردن آی سی ( Cheap CMOS )
اگر هیچ یک از روشهای بالا جواب نداد، میتوانید آی سی CMOS را با یک آی سی از همان نوع عوض کنید یا از نو برنامه ریزی کنید. اینکار ابزار مخصوصی دارد و شرکتهای تعمیر کامپیوتر برای شما اینکار را خواهند کرد.

توجه: برای پیدا کردن آی سی CMOS میتوانید به دفترچه مادربرد خود مراجعه کنید.