بایوس

تازه های این بخش :

آشنایی با مفهوم UEFI و تفاوت آن با BIOS

3358 بازدید
يكشنبه، 20 مرداد ماه، 1398

(مربوط به موضوع بایوس)

آشنایی با مفهوم UEFI و تفاوت آن با BIOS

ممکن است برای شما نیز پیش آمده باشد که در هنگام نصب ویندوز جدید و یا در تنظیمات بوت کامپیوتر خود با کلمه BIOS و UEFI برخورد کرده باشید.

به طور کلی هر دو مفهوم UEFI و BIOS نرم افزارهای سطح پایینی هستند که قبل از شروع کار سیستم عامل، کار خود را آغاز می کنند. در واقع به زبان ساده تر وظیفه بیدار سازی کامپیوتر توسط این دو مفهوم اجرا می شود.

UEFI نسبت به BIOS تکنولوژی جدیدتری به حساب می آید. در این مقاله ابتدا به بررسی مفهوم این دو عبارت می پردازیم و با روند کاری هر یک از آنها آشنا خواهیم شد و در نهایت نیز تفاوت ها و مزایا و معایت هر یک را بررسی می کنیم. با سرزمین دانلود همراه باشید.

BIOS چیست؟

BIOS مخفف عبارت Basic Input-Output system به معنای مدیریت ورودی، خروجی سیستم است. در واقع قبل از شروع کار کامپیوتر BIOS به بررسی صحت عملکرد سخت افزار می پردازد.

اگر دقت کرده باشید برخی اوقات بلافاصله پس از روشن کردن کامپیوتر صدای بوق خاصی را می شنوید، این صداها در واقع همان اخطار BIOS درباره وجود یک مشکل سخت افزاری می باشد. ضمناً برای اینکه بدانید بوقی که مشغول شنیدن آن هستید به چه اشکالی اشاره می‌کند، لازم است به دفترچه راهنمای مادربرد کامپیوتر خود رجوع کنید.

تاریخچه پیدایش BIOS به حدود 40 سال پیش باز می گردد. در واقع با معرفی اولین سیستم عامل مایکروسافت تحت عنوان MS-DOS از قابلیت BIOS نیز استفاده شد. با گذشت زمان متخصصان به فکر ارائه یک سیستم به روز تر و با قابلت های بیشتر به عنوان یک جایگزین مطمئن برای بایوس افتادند که حاصل آن، سیستمی تحت عنوان UEFI شد. در ادامه با مفهوم UEFI آشنا می شویم.

UEFI چیست؟

در سال 2007، اینتل، AMD، مایکروسافت و سازندگان کامپیوترهای شخصی با مشخصه جدید UEFI موافقت کردند. UEFI به معنای رابط فریمور یکپارچه قابل توسعه است. در واقع اگر بخواهیم UEFI را به زبان ساده معرفی کنیم می توانیم از عبارت BIOS بهینه سازی شده استفاده کنیم.

در حال حاضر، هیچگونه راهی برای انتقال نرم افزاری از BIOS به UEFI وجود ندارد و تنها در صورتی که مادربورد سیستم شما از این قابلیت پشتیبانی کند می توانید از آن استفاده نمایید. اکثر مادربرد های تولید شده از سال 2007 میلادی تا کنون از قابلیت بوت UEFI پشتیبانی می کنند.

حال که با معنی این دو مفهوم آشنا شدیم، به بررسی ویژگی ها و تفاوت های هرکدام می پردازیم و مزایای استفاده از UEFI نسبت به BIOS را نیز بررسی می کنیم، با ما همراه باشید.

بررسی از لحاظ محدودیت حجم و بازیابی داده ها

BIOS از پروتکل MBR جهت ذخیره اطلاعات در هارد دیسک استفاده می کند. در واقع منظور از ذخیره اطلاعات همان پارتیشن بندی و ظرفیت دیسک می باشد. به زبان ساده تر پروتکل MBR روی دیسک‌هایی تا ظرفیت دو ترابایت قابل اجرا است و امکان مدیریت دیسک‌هایی با ظرفیت بیش از 2 ترابایت را ندارد. به عنوان مثال در صورتی که بخواهید یک هارد چهار ترابایتی را بر روی سیستم خود قرار دهید، نمی توانید از MBR استفاده کنید.

اما در مقابل آن بوت UEFI از پروتکل GPT استفاده می کند. در پروتکل GPT به دلیل ساختار 64 بیتی آن می توانید از هارد دیسک هایی با ظرفیت بیشتر از دو ترابایت نیز استفاده نمایید. یکی دیگر از ویژگی های GPT امکان ساختن تعداد نامحدود پارتیشن می باشد. در واقع در پروتکل MBR تنها مجاز به ساخت چهار پارتیشن می باشید و این در صورتی است که در بوت UEFI و پروتکل GPT می توانید به تعداد نامحدود پارتیشن بسازید.

از دیگر ویژگی های UEFI در زمینه داده ها، می توان به قابلیت بازیابی دقیق داده اشاره نمود. در دیسک‌های MBR داده‌های مربوط به پارتیشن‌بندی و بوت در یک موقعیت ذخیره می‌شوند و چنانچه این داده‌ها اور رایت یا مخدوش شوند به سختی می توان آنها را بازیابی نمود و این درحالی است که GPT نسخه‌های متعددی از این داده‌ها را روی دیسک ذخیره می‌کند و به همین دلیل اطمینان پذیری بالاتری نیز نسبت به MBR دارد.

بررسی از دیدگاه امنیتی

برترین مزیت UEFI نسبت به BIOS پشتیبانی از قابلیت Secure Boot می باشد. قابلیت Secure Boot این امکان را برای شما فراهم می کند که در هنگام شروع سیستم عامل، تنها فایل های سیستمی و سرویس های مورد تایید ویندوز بارگذاری شوند. از این جهت دیگر مشکلی با بد افزارها و ویروس هایی که به تخریب بوت می پردازند نخواهید داشت.

در این مقاله به بررسی مفهوم BIOS و UEFI و تفاوت های هرکدام پرداختیم. شناسایی این موضوع که سیستم فعلی شما از کدام نوع بوت استفاده می کند ممکن است کمی دشوار باشد. اما اگر از هارد درایو با ظرفیت بیشتر از 2 ترابایت استفاده می کنید، مطمئنا بوت لودر شما از نوع UEFI می باشد. شما نیز می توانید نظرات و تجربیات خود را در زمینه استفاده از بوت های UEFI و BIOS با ما در میان بگذارید.

سایر مقالات مربوط به بوت ویندوز

این مطلب مربوط به موضوع بایوس میباشد.

1 دیدگاه

ادامه مطلب

بایوس و UEFI چه کاری انجام میدهند، و چه زمانی نیاز به تنظیم آنها داریم؟

4273 بازدید
سه شنبه، 10 اسفند ماه، 1395

(مربوط به موضوع بایوس)

بایوس و UEFI چه کاری انجام میدهند، و چه زمانی نیاز به تنظیم آنها داریم؟

هنگامی که در کامپیوتر شما سیستم عاملی نصب نباشد، هنگام روشن شدن آن تنظیمات بایوس بالا میاید. هنگام نصب بودن سیستم عامل هم، بایوس قبل از بوت سیستم عامل، قطعات سیستم شما را چک میکند که سالم باشند و در صورت سالم بودن سیستم عامل را از طریق هارد بوت میکند.

کامپیوتر های جدید اکثرا دارای فرمور (FirmWare) UEFI هستند، که به دنباله موفقیت بایوس ها طراحی شده است. البته بایوس و UEFI بسیار به هم شبیه هستند و حتی به صفحه UEFI کامپیوتر های جدید هم هنوز همه بایوس میگویند.

توضیح بایوس و UEFI

بایوس مخفف چهار کلمه “Basic Input/Output System” است که به معنی سیستم ورودی/خروجی عمومی است. بایوس یک فرمور است که در یک چیپست در مادربرد ذخیره شده. سیستم را که روشن میکنید اول از همه چیز بایوس قطعات را چک میکند و در صورت نبود مشکل، به سراغ هارد میرود تا سیستم عامل را بوت کند.

UEFI نیز مخفف چهار کلمه “Unifined Extensible Firmware Interface” است که به معنی "رابط فرمور توسعه پذیر" است. این نوع از فرمور در پی موفقیت بایوس ساخته شد. UEFI از هارد ها و یا پارتیشن های بوت تا 2 ترابایت پشتیبانی کرده و از وجود چهار پارتیشن در یک درایو نیز پشتیبانی میکند. و همچنین سرعت بوت بالاتری دارد.

UEFI قابلیت های دیگری هم دارد. برای مثال در UEFI قابلیت “Secure Boot” وجود دارد که از آسیب وارد شدن به سیستم توسط ویروس ها جلوگیری میکند.

تفاوت چندانی ندارد که کامپیوتر شما دارای بایوس و یا UEFI باشد. هر دو به نوعی نرم افزار هایی هستند که حین روشن شدن سیستم اولین نرم افزاری هستند که به کار میفتند. در هر دوی این ها میتوان تغییراتی ایجاد کرد. مانند تغییر ترتیب بوت، تنظیمات برای اورکلاک، رمزنگاری کامپیوتر با یک رمز که حین بوت باید وارد کرد، و...

چگونه وارد محیط بایوس و UEFI شویم؟

برای دسترسی به تنظیمت بایوس و یا UEFI اگر کامپیوتر شما خاموش است آن را روشن کنید. و یا اگر روشن است باید آن را ریستارت کنید.

در اکثر کامپیوتر ها برای ورود به بایوس سیستم باید کلید “F2” و یا “Delete” را فشار دهید.

اگر با این کلید ها نتوانستید وارد محیط بایوس و یا UEFI شوید، دفترچه راهنمای مادربرد خود را بخوانید.

بایوس در سیستم چه کاری انجام میدهد و چه زمانی نیاز به استفاده از آن داریم؟

در ویندوز 8 و ویندوز 10 میتوانید کلید Shift را نگه دارید و سپس بر روی ریستارت بزنید تا وارد محیط تنظیمات سیستم شوید، و سپس در بین تنظیمات گزینه ورود به بایوس را بزنید.

در منوی تنظیمات به ترتیب به مسیر Troubleshoot > Advanced Options > UEFI Firmware Settings بروید.

چگونه در تنظیمات بایوس و یا UEFI تغییرات اعمال کنیم؟

تنظیمات بایوس و UEFI مادربرد های مختلف متنوع است. در بایوس رابط کاربری متنی است و همه چیز به حالت متن هستند.

اما در UEFI رابط کاربری گرافیکی بوده و کار را بسیار آسان تر کرده است.

در این محیط میتوانید با استفاده از موس و کیبورد به انجام کار و تغییرات در سیستم بپردازیدو اما مواظب باشید تا تنظیمات مهم را دستکاری نکنید.

البته چیزهایی مانند تغییر ترتیب بوت مشکلی ندارد. اما تنظیماتی هستند که تغییر در آنها ممکن است موجب ایراد در سیستم شود.

با رفتن بر روی هر بخشی، توضیحات مختصری هم درباره آن در یکجا از صفحه نمایش نمایان خواهد شد که کارکرد آن را توضیح میدهد.

اگر تنظیماتی که به دنبالشان هستید را نمیتوانید بیابید، کافیست یا به سایت سازنده مادربرد خود بروید و یا به سراغ دفترچه راهنمای مادربرد بروید.

هنگام خروج از مادربرد و یا UEFI هم میتوانید تغییراتی که اعمال کردید را ذخیره و یا رد کنید تا ذخیره نشوند.

گزینه ای هم به نام Reset to Deafult Settings UEFI وجود دارد که تنظیمات بایوس را به حالت اول بازمیگرداند.

سایر مقالات مربوط به بایوس

این مطلب مربوط به موضوع بایوس میباشد.

2 دیدگاه

ادامه مطلب

مشکل غیرفعال شدن ویندوز 10 ، با آپدیت بایوس مادربرد

7544 بازدید
دوشنبه، 4 آبان ماه، 1394

(مربوط به موضوع بایوس)

مشکل غیرفعال شدن ویندوز 10 ، با آپدیت بایوس مادربرد

غیرفعال شدن ویندوز 10 با آپدیت شدن بایوس مادربودر

ویندوز 10 روز به روز با اشکالات متفاوتی مواجه میشود. یکی از مشکلات جدید در ویندوز 10 غیرفعال شدن ویندوز بعد از آپدیت بایوس مادربرد میباشد.

در ادامه مطلب درباره مشکل غیرفعال شدن ویندوز 10 بعد از آپدیت بایوس بیشتر توضیح خواهیم داد.

به نظر می‌رسد که مشکلات فعال سازی ویندوز 10 و به ویژه برای کاربرانی که از نسخه‎های پیشین به این سیستم عامل جدید مهاجرت می‌کنند تمامی ندارد. در تازه‌ ترین آنها مشخص شده که بسیاری مواقع ارتقای بایوس مادربرد، می‌تواند باعث ابطال لایسنس ویندوز 10 شود. در حال حاضر راه حلی برای این مشکل وجود ندارد. این مشکل از آنجایی ناشی می‌شود که کلید فعال سازی ویندوز برای هر سخت افزاری یکتا است.

با اینکه در بیلد‌های آزمایشی اخیر تلاش‌ های از سوی مایکروسافت برای کاهش میزان مشکلات در فعال سازی ویندوز 10 صورت گرفته اما روز به روز مشکلات در حال افزایش است و کاربران بیشتری از ارتقا به این سیستم عامل حداقل در شرایط فعلی پشیمان می‌شوند. برای نمونه اگر مادربرد سیستم را تغییر دهید و یا بایوس آن را به نسخه دیگری ارتقا دهید، احتمالا کلید فعال سازی ویندوز 10 باطل می‌شود و تماس با بخش پشتیبانی مایکروسافت نیز بی‌ثمر است. با تغییر برخی اجزای سیستم نظیر مادربرد، مایکروسافت تصور می‌کند که شما قصد استفاده از لایسنس ویندوز بر روی یک کامپیو‌تر دیگر را دارید، بنابراین مانع از این کار می‌شود.

این مشکل برای کاربرانی که مشمول ارتقای رایگان به ویندوز 10 شده‌اند دردسر آفرین‌تر و جدی‌تر است، چرا که هیچ گونه کلید فعال سازی در دست ندارند. طبق گزارش‌ها نیز، فعلا تماس با بخش پشتیبانی مایکروسافت در چنین سناریویی، هیچ نتیجه‌ای به دنبال ندارد. در یکی از این موارد، کاربری با ارتقای بایوس مادربرد Z97X Gaming GT کمپانی گیگابایت، با مشکل غیرفعال شدن ویندوز 10 مواجه شده است.

اگر تا اینجای کار از ویندوز 10 بیشتر از همیشه نا‌ امید شده‌اید، باید بگوییم که خبر خوبی نیز برای شما داریم، مایکروسافت نسبت به وجود این مشکل مطلع است و وعده حل آن را در آینده نزدیک داده است. همانند بیلد‌های آزمایشی جدید، به زودی می‌توان ویندوز 10 را مستقیما با کلید فعال سازی ویندوز 7 ، 8 و 8.1 فعال کرد.

سایر مقالات مربوط به ویندوز 10

این مطلب مربوط به موضوع بایوس میباشد.