چرا باید از سیستم عامل لینوکس پشتیبانی کرد؟
مدیران تجاری همواره بهدنبال کسب سهم بیشتری از بازار و حکمرانی در حوزه نرمافزارهای تحت مالکیت خود هستند. اگر نگاهی به بازار سیستمهای عامل بیندازیم، سیستم عامل مک تنها 5 درصد و لینوکس خیلی کمتر از این میزان از سهم بازار را در اختیار دارد. بسیاری از مدیران در نگاه به این اعداد و با در نظر گرفتن دردسری که برای پشتیبانی نرمافزارشان از یک سیستم عامل دیگر میبینند، عطای منبعباز شدن را بهلقایش میبخشند و از این میزان صرفنظر میکنند. قطعا از نظر تجاری کار درستی است.
اما، بهعنوان کسی که از فناوری اطلاعات بیشتر از تجارت سر در میآورد، بگذارید ویژگیهای رفتن به سوی این دو سیستم عامل را شرح دهیم:
همانطور که در نمودار ها می بینید جامعه مصرف کنندگان لینوکسی به نسبت ویندوز بسیار کوچکتر است، اما خوب است که آدم ماهی بزرگی باشد توی یک تنگ کوچک. بهخاطر وجود جامعههای کاربران (Communities) منبعباز هر نرمافزار، در صورتی که نرمافزار شما بهقدر کافی مفید باشد، بهسرعت توی این جوامع استفاده از آن جا میافتد. بیایید واقعبین باشیم. هیچ کس نمیتواند درصد زیادی از کاربران ویندوز را جذب نرمافزار خود کند، اما مطمئن باشید که میتوانید سهم زیادی از کامپیوترهای لینوکسی را معتاد نرمافزار خود کنید. در صورتی که اگر تمام مصرفکنندگان ویندوزیتان هم شما را در نظر نگیرند، باز هم به میزان کافی مشتری داشته باشید.
از طرف دیگر، با توجه به حضور فعالتر کاربران در حوزه منبعباز در مقایسه با کاربران ویندوزی، با حضور نرمافزاری در این عرصه به سادگی میتوان فرصتهای بیشتری برای توسعه پیدا کرد. با حضور جامعهکاربرانی برای نرمافزار، میتوان تعداد ذهنهای درگیر را بالا برد و در نهایت، ایدههای نابتری را بهنرمافزار اضافه کرد.
ضمن اینکه شما احتمال حضور کاربران قویتر را هم بالا میبرید. منبعباز دنیایی است که آستینها معمولا در آن بالاست و هر کس به سهم خود به کاری مشغول است. حال ممکن است، کاربر قوی به نرمافزار شما علاقه نشان بدهد و برای توسعه آن تلاشهای زیادی بکند و شما مدام در دیدرس همگان هستید.
رقابت بین ویندوز 7 و لینوکس
شاید مهمترین هدف راهبردی مایکروسافت در عرضه ویندوز 7، سوای آزادسازی خودش از ننگ عنوان ویندوز ویستا، بهدست آوردن قلمرویی گسترده در بازار نتبوکها (که حالا سریعترین و پرفروشترین بخش بازار کامپیوتر است) باشد.
این مطلب شاید چندان به مذاق لینوکس و هوادارانش خوش نیاید، چرا که بازار نتبوکها، تنها بازاری بود که لینوکس در آن توانست به کاربر عادی برسد و حالا سهم خود را در خطر تسخیر مایکروسافت میبیند و منتظر نبردی سخت با غول بزرگ نرمافزاری دنیا خواهد بود.
دو تولیدکننده بزرگ نتبوکها، ایسوس و ایسر، که تقریبا تمام سهم بازار را در اختیار دارند، فقط در 30 درصد نتبوکهای Eee PC و AspireOne خود از لینوکس استفاده میکنند که باعث شده است لینوکس تقریبا به مرز یک درصد سهم بازار در کل نمونه آماری کامپیوتر برسد. اچپی، دل و لنوو نیز در فصل آخر 2008، نتبوکهایی عرضه کردند که در آن، انتخابها سست شده بود و خریداران هم میتوانستند ویندوزاکسپی انتخاب کنند و هم لینوکس. اما بر خلاف ویندوز ویستا که گورکن منابع کامپیوتری بود، ویندوز 7 ابدا اینطور نخواهد بود و بهگفته پری مانسل، مدیر محصولات مصرفی ویندوز، این سیستم عامل برای اجرا روی هر چیزی بهینه شده است و قطعا روی نتبوکها به سادگی اجرا خواهد شد.
اینکه چرا مایکروسافت با ویندوز 7 بهدنبال کسب بازار است، شاید به این موضوع برگردد که انفجار بازار نتبوکها و استقبال بیش از اندازه مردم، در اواسط سال گذشته میلادی روی داد و این درست زمانی بود که مایکروسافت در حال توسعه ویندوز 7 بود. از طرف دیگر، پیشنیازهای سختافزاری و هزینه خرید ویندوز ویستا آنقدر گران بود که در عمل برای تولیدکنندگان نتبوکهای ارزان قیمت، هزینهای سنگین بهدنبال داشت. از اینرو مایکروسافت پشتیبانی از ویندوز اکسپی را تا اواسط 2009 تمدید کرد تا تولیدکنندگان بتوانند از این سیستم عامل روی نتبوکها استفاده کنند، در غیر اینصورت، گرفتن تمام بازار از سیستم عاملی که جا افتاده است (لینوکس)، کار بسیار دشواری بهنظر خواهد رسید.
پیش از ارائه ویندوز اکسپی برای نتبوکها، این دستگاهها تنها با لینوکس عرضه میشدند، اما با حضور ویندوز اکسپی، این رقم به 30 درصد کاهش پیدا کرد. شاید دلیل این موضوع، نبود اهرم بازاریابی برای لینوکس باشد. بر اساس نظر بسیاری از بلاگها، لینوکس بالاخره در حوزه نتبوک ویندوز را شکست خواهد داد، اما با این وجود هنوز شک بسیاری در این نظر وجود دارد. مایکروسافت کمپینهای تبلیغاتی سنگین برای بازاریابی خود تدارک دیده است، در حالی که لینوکس برای بازاریابی هیچ پشتیبانی ندارد، جز مشاورین نرمافزاری شرکتهای تولیدکننده، که معمولا در دام ویژگیهای ویندوز میافتند.
راجر کی، رئیس موسسه تحقیقاتی اندپوینت معتقد است بیشتر تلاشهای لینوکس برای رسیدن به بازار سمت کاربر (Client-side) به نتیجه نخواهد رسید و بهزودی ویندوز 7 اکثر بازار نتبوک را هم از آن خود خواهد کرد. وی معتقد است مایکروسافت در حال حاضر با حریف ضعیفی در بازار وجود دارد و ویندوز اکسپی از دور خارجشده و ویستای سنگین را در سمت خود دارد، و بهطور یقین با ویندوز7 جور دیگری مبارزه خواهد کرد.
از آرامش مایکروسافت در فتح بازار نتبوکها، میتوان به این نتیجه رسید که این شرکت ابدا لینوکس را تهدیدی جدی نمیبیند و تنها به پشتیبانی بیشتر ویندوز اکسپی اکتفا کرده است. این حقیقت که ویندوز ویستا نمیتواند روی نتبوکها اجرا شود، از دیدگاه مایکروسافت اصلا بهاین معنی نیست که شرکتهای تولیدکننده یا کاربران معمولی عاشق لینوکس هستند.
از طرف دیگر، گوگل، شرکتی که سال گذشته تقریبا زنگها را برای حضور یک غول بزرگ دیگر، اینبار نه در عرصه سیستم عامل، بلکه در بسیاری از خدمات دیگر به صدا در آورد با عرضه سیستمعامل لینوکس آندروید روی تلفنهای همراه و جذب بیشتر تولیدکنندگان بزرگ دنیا به اتحاد آندروید، توانست ویندوز موبایل را تقریبا از دور رقابت خارج کند.
اما با تلاشهایی که انجام شده است و اجرای آندروید روی نتبوک در آزمایشگاههای نرمافزاری، بعید نیست که گوگل اپلی باشد که آندروید را مشابه مکینتاش برای نتبوکها عرضه خواهد کرد.
راهنمای انتخاب توزیع مناسب لینوکس
بسیاری از ما با شنیدن تعداد توزیعهای موجود در لینوکس و اینکه چطور آن را انتخاب کنیم، قدرت انتخاب خود را از دست میدهیم و در برخی موارد دچار سرگیجه میشویم. انتخاب یک گزینه که بتواند با نیازها و سلایقمان انطباق داشته باشد، گاه امری دشوار بهنظر میرسد. از اینرو برای اینکه یک توزیع خوب انتخاب کنیم، بهتر است اول از همه با آنها آشنا باشیم. بیشک آشنایی با همه توزیعهای لینوکسی، کاری هزینهبر و نیازمند صرف وقت بسیاری است که امروزه بسیاری ندارند. چرا که حتی اگر توزیعهای BSD و پروژههای متوقف شده را هم کنار بگذاریم. باز هم بیش از 200 پروژه فعال لینوکسی وجود دارد که کاربران خاص خودشان را دارند.
راهنمای انتخاب توزیع لینوکسی مناسب برای شماالبته از این تعدد توزیعها میشود به قدرت و قابلیت انعطافپذیری توزیعهای لینوکسی پی برد، اما همین عامل کاربرانی را که یک دوجین گزینه سیستمعامل را جلوی خود میبینند، مستاصل میکند.
خودتان را بشناسید:
قدم نخست برای انتخاب یک توزیع خوب، شناختن علایق خودتان است. حتما باید در نظر بگیرید که چه امکاناتی از سیستم عامل خود میخواهید، خوشبختانه به خاطر انعطاف زیاد لینوکس، بیشتر از آنچیزی که انتظار دارید با تطابق نیازهایتان روبهرو خواهید شد.
البته پاسخ آنقدرها هم ساده نیست، بهیاد داشته باشید که همین انتخاب شما میتواند در توسعه آتی آن توزیع لینوکسیو بهطور غیرمستقیم در پیشبرد پروژه لینوکس، نقش داشته باشد. باید ببینید میخواهید بندبهبند سیستمعاملتان منبعباز باشد، یا نه، حاضرید حضور نرمافزارهای تجاری و کدکهای تصویری را بهطور پیشفرض روی سیستم خود نصب داشته باشید. این مساله انتخاب هنگامی جدیتر میشود که بخواهید برای فرد یا گروهی دیگر توزیع لینوکسی انتخاب کنید. یادتان باشد که همواره اولین تاثیر میتواند موثرترینشان باشد.
کاربران عادی:
طی سالهای گذشته، این تفکر که سیستمعامل لینوکس برای افراد حرفهای و خوره کامپیوتر است، تا میزان زیادی تغییر کرده و فضای جامعه لینوکسی، شلوغتر شده است. مساله مهم این است که کاربران تمایل دارند فایلها و نرمافزارهای آشنای خود را داشته باشند و بدینترتیب، حضور نرمافزارهای تجاری در لینوکس (که اخیرا تعدادشان زیاد شده) عامل مهمی شده است.
تازهواردها، اوبونتو:
اوبونتو صرف نظر از تمام نظرات منتقدان، سیستم عاملی است که گاهی اوقات حتی با نام لینوکس نیز مترادف است و هیچ دانشی را بهعنوان پیشنیاز برای کاربر تعریف نمیکند، همچنین فضای آن بسیار ساده است و کار در محیط اوبونتو لذت بخش بهشمار میآید.
آخرین نسخه اوبونتو (9/04) این سیستم عامل را پیشرو دیگر لینوکسها قرار داده است. بوت بسیار سریع، انتخاب و بهروزرسانی بسیار ساده و آخرین نسخه پروژههای نرمافزاری منبعباز، پایداری، گستره و سادگی نصب بستهها در اوبونتو قابل وصف نیست و تمام اینها میتواند این توزیع لینوکس را به سکوی پرتابی برای کاربران تازهوارد لینوکسی بدل کند.
تعویض سیستم عامل: لینوکس مینت:
بسیاری از کاربران کامپیوتر بهدلیل بالا بودن هزینههای استفاده از سیستمهای عامل تجاری و همچنین نبود آزادی کافی بهسوی لینوکس میآیند. این مهاجران، با تشکر از ضعف مفرط پایداری رابطهای کاربری زیبا در ویندوز ویستا و مکاواس نسخه 10/5، لینوکس را برگزیدهاند. شاید زیباترین لینوکس در میان توزیعهای فعلی، لینوکس مینت (Mint) باشد که با نصب پکیجها و نرمافزارهای لازم برای ایجاد یک رابط کاربری زیبا و تروتمیز مهمترین ضعف لینوکس را که همان رابط کاربری ساده باشد را پوشانیده، بهترین انتخاب برای این دسته افراد است.
در مینت یک رابط کاربری جدید میبینید، بیشتر موسیقیها و فیلمها را بدون نیاز به نصب حتی یک بسته نرمافزاری میتوان پخش کرد. توجه داشته باشید که مینت بر مبنای اوبونتو است و همزمان با توزیع اوبونتو منتشر میشود.
کیمو، لینوکس خانواده:
وقتی میخواهید لینوکس را در کامپیوتر خانگی نصب کنید، دو نکته مهم را باید مدنظر داشته باشید. نخست اینکه توزیع لینوکسی باید ساده باشد، بیشتر مردم میخواهند اینترنت را بگردند، چت کنند و به موسیقی گوش بدهند یا به نوشتن نامه بپردازند. بنابراین، اگر بتوان لینوکسی پیدا کرد که چنین وظایفی را بهسادهترین شکل ممکن انجام بدهد، آن بهترین گزینه برای شما خواهد بود. کیمو (Qimo) گزینه بسیار مناسبی است. کیمو روی کودکان و نوجوانان تمرکز کردهاست و ظاهر بسیار مناسبی دارد.
کاربری تجاری:
اگر قرار است در محیط کار توزیع لینوکس نصب کنید، چندتایی پیشنیاز را حتما باید رعایت کنید. نخست وجود نرمافزار مدیر اطلاعات شخصی و نرمافزار آفیس است، حال آنکه پیش نیاز دوم امنیت بالا، پشتیبانی حرفهای و عملکرد مناسب باید باشد.
اوپنسوسه (OpenSUSE) تمام این نیازها را بهسادگی برطرف میکند. اوپنآفیس، پشتیبانی رایگان و پشتیبانی تجاری و همچنین دورههای آموزشی مختلف برای کار کردن با این سیستم عامل. یک مدیریت وظیفهها که با آفیس ادغام شده است هم در این سیستم وجود دارد که میتواند بهطور مستقیم با ایمیلخوان Evolution در ارتباط باشد.
تولید موسیقی، استودیو 64:
وقتی بحث نرمافزارهای تخصصی به میان میآید، هزینه تهیه نرمافزارهای مرتبط با یک حوزه خاص،از توان مالی بسیاری از شرکتها و افراد خارج است، ضمن آنکه هیچ تضمینی نیست که انتخاب یک نرمافزار تجاری بهترین انتخاب آن باشد. نرمافزارهای حرفهای زیادی در حوزه تولید موسیقی برای سیستمهای عامل ویندوز و مک وجود دارند که شاید تنها تفاوت آنها با نرمافزاهای لینوکسی در این نکته باشد که نرمافزارهای لینوکسی، سختتر نصب و استفاده میشوند.
بزرگترین عامل تفاوت میان این نرمافزارها، تاخیر صدا (Audio Latency) است. اگر بهدنبال کمترین تاخیر صدا میگردید، پیشنهاد میکنیم پایه لینوکسی با نام استودیو 64 را نصب کنید که تمام محیطهای لازم برای بهینهسازی سختافزار شما را دستکاری کرده است تا بهترین صدا و کمترین تاخیر را داشته باشید. ضمن آنکه یک دوجین نرمافزار مرتبط با ضبط، تدوین و تنظیم صدا را در خود دارد.