نرم افزار آنتی ویروس(Anti Viruse) چیست؟

نرم‌افزار ضدویروس (Anti Virus) که با نام‌های ویروس‌یاب و ویروس‌کش هم شناخته می‌شود، نرم‌افزاری است که با مشاهده و بررسی محتوای پرونده‌ها به دنبال الگوهای آشنای ویروسها یا کرم‌های اینترنتی می‌‌گردند. در صورت مشاهده این الگوها که به آن امضای ویروس (Virus Signature) گفته می‌شود، از ورود آن به کامپیوتر شما و اجرا شدن‌اش جلوگیری می‌کنند و یا به شما هشدار لازم را می‌‌دهند و از شما دستور می‌گیرند که آیا فایل را حذف کنند و یا سعی نمایند آن را اصلاح و پاکسازی کنند.
شرکتهای سازنده نرم‌افزارهای ضدویروس، با ساخته شدن ویروسهای جدید، الگوهای نرم افزاری آنها را کشف و جمع آوری می‌کنند و به همین علت اغلب لازم است تا این نرم‌افزارها هر از چندگاهی به‌روزرسانی (Update) شوند تا الگوهای جدید ویروسها را دریافت کنند.

ویروسهای رایانه‌ای برنامه‌هایی دارای درجه‌ای از هوشمندی هستند و روشهای بسیاری وجود دارد که توسط آنها اطلاعاتی از رایانه‌ء شما به نویسنده‌ء ویروس یا افراد سودجوی دیگر ارسال شود. به‌عنوان مثال، شما در حال نگاه کردن به یک فیلم روی اینترنت هستنید، یا در حال خواندن یک نامه و بسیاری کارهای عادی دیگر... و بدون آنکه بدانید در همان زمان به ویروسی اجازه داده‌اید تا کامپیوتر شما را بررسی و تحلیل کند.
بسیاری از اوقات هنگامی که شما آنها را شناسایی می‌‌کنید و از بین می‌‌برید، خبر ندارید که ویروس برای ورود مجدد و فعال شدن در کامپیوتر شما قبلا چارهء لازم را اندیشیده است و راه‌های دیگری (Backdoors) برای حمله مجدد به رایانه یا شبکه رایانه‌ای شما ایجاد کرده است.

ویروسها چگونه وارد رایانه شما می‌‌شوند:
راه‌های مختلفی برای ورود ویروس‌ها به رایانهء شما وجود دارد، مانند فلاپی‌دیسک‌ها، لوح‌های فشرده، مشاهده ی وب‌ گاه، دریافت رایانامه (Email) آلوده، اجرای فایل‌های دریافت‌شده از اینترنت و غیره. بنابراین لازم است که تمامی این موارد به هنگام استفاده مورد کنترل یک نرم‌افزار ضد ویروس قرار گیرد. به بیان دیگر هنگامی که می‌خواهید برنامه‌ای را از روی یک لوح فشرده اجرا کنید و یا رایانامه‌ای را باز کنید باید آنها را توسط یک نرم‌افزار ضد ویروس وارسی کنید.
فراموش نکنید که شما همواره مراقب منزل خود هستید و دقت می‌‌کنید که در منزل و پنجره‌ها هنگام شب یا هنگامی که در منزل نیستید، باز نباشند. به همین ترتیب باید همواره وضعیت قسمت‌های مختلف کامپیوتر خود را کنترل کنید. اینکه اندازه فایلهای شما عادی باشد یا نه، اینکه مثلا" فایل جدیدی به کامپیوتر شما اضافه نشده باشد و بسیاری موارد دیگر که بتدریج می‌‌توانید آنها را یاد بگیرید. اما یک نرم‌افزار ضد ویروس بسادگی می‌‌تواند هر موقع که شما اراده کنید تمام سیستم شما را کنترل کند و شما را از عدم وجود ویروس در کامپیوتر مطمئن سازد.

ویژگی‌های یک نرم‌افزار ضد ویروس مناسب:
همانطور که برای هر محصولی (چه نرم‌افزاری و چه سخت‌افزاری) آزمون‌هایی وجود دارد که کیفیت و شایستگی آن را تعیین می‌کند، چنین سنجش‌هایی برای یک نرم‌افزار ضد ویروس هم وجود دارد. یکی از آزمون‌ها با نام آزمون DURCH شناخته می‌شود که نام آن سرواژه‌ای است که از حروف ابتدایی بخش‌های پنجگانه‌ء این آزمون تشکیل شده‌اند. بنابر آزمون DURCH یک نرم‌افزار ضدویروس مناسب باید بتواند به نیازهای زیر پاسخ دهد :

1. آزمون درخواست (Demand): باید بتواند هنگامی که می‌‌خواهید به یک پرونده یا صفحهء اینترنتی یا یک رایانامه دسترسی یابید، آن را بررسی کند.
2. آزمون به‌روزرسانی (Update): به این معنی که نرم‌افزار باید بتواند در بازه‌های زمانی مشخص بانک ‌اطلاعاتی خود که شامل امضای ویروس‌ها است را بروز کند.
3. آزمون واکنش (Respond): اینکه نرم افزار بتواند تمامی رفتارهای منطقی در برخورد با یک ویروس را از خود نشان دهد. پرونده‌ء آلوده را دوباره‌سازی و تمیز کند و یا آن را حذف نماید.
4. آزمون وارسی (Check): باید بتواند تمام فایلها از نوع مختلف که می‌توانند محلی برای پنهان شدن ویروس باشند را کنترل کند.
5. آزمون اکتشاف (Heuristics): به این معنی که نرم افزار باید با وجود نداشتن الگوی همهء ویروسها، بتواند خطر و احتمال وجود ویروس را تشخیص دهد. این رفتار نیازمند هوشمندی نسبی نرم‌افزار و استفاه‌ء آن از روشهای اکتشافی است.