همه چیز درباره بازیابی اطلاعات
اطلاعاتی که بر روی کامپیوتر توسط عواملی مانند صدمات سخت افزاری، پاک کردن و فرمت کردن از بین می روند، لزوما غیر قابل دسترس محسوب نمی شوند. غیر قابل دسترس بودن اطلاعات بدین معناست که سیستم عامل دیگر به آنها دسترسی ندارد. در چنین حالتی، اغلبِ آنها را می شود با برنامه های خاص و سرویس های پیشرفته بازیافت اطلاعات دوباره برگرداند.
استفاده از نرم افزارهای بازیابی اطلاعات توسط خود کاربران قابل انجام است و معمولا هزینه ای ندارد. اما اگر هارد دیسک آسیب فیزیکی دیده باشد و توسط سیستم شناسایی نشود (مثلا شکسته باشد یا سوخته باشد)، باید به یکی از شرکت های تخصصی بازیابی اطلاعات مراجعه کنید. هزینه بازیافت این اطلاعات، بسته به میزان خسارت وارد شده متفاوت است.
به عنوان مثال، تصور کنید که یک لپ تاپ 3 روز در یک دریاچه افتاده است، یا آتش سوزی کامپیوتر را سوزانده و تمام قطعات از جمله هارد دیسک را آب کرده است
تحقیقات نشان می دهند که صدمات سخت افزاری با 44% بیشترین سهم را در پاک شدن و گم شدن اطلاعات دارند. سایر علتها به ترتیب عبارتند از: 32% اشتباه توسط کاربر، 14% خطاهای برنامه و 7% ویروس های کامپیوتری.
هنگام بروز چنین مشکلاتی اغلب کاربران موضوع را تمام شده فرض کرده و تسلیم آن می شوند. زیرا تصور می کنند که این اطلاعات، دیگر از دست رفته است. اما واقعیت، چیز دیگری است.
اگر فقط اشتباهات منطقی در ابزار ذخیره اطلاعات (شامل هارد، فلش مموری، و ... ) به وجود بیاید، حتی خود شخص در این زمینه می تواند با نرم افزارهای مناسبی اطلاعات از دست رفته را دوباره بازیافت کند. کاربرانی که فایل، فولدر یا پارتیشن هایی را به اشتباه پاک می کنند یا ابزار ذخیره اطلاعات را دوباره فرمت می کنند، در واقع به خود اطلاعات ضربه نمی زنند. با اینکه اطلاعات، برای سیستم عامل و سرپرستی File System دیگر وجود خارجی ندارند، اما در واقع هنوز روی این ابزار ضبط اطلاعات قرار دارند و به راحتی و به طور کامل توسط نرم افزارهای بازیابی اطلاعات قابل بازیافت هستند. CD های سوخته یا غیر قابل خوانده شدن هم نباید توسط کاربران دور انداخته شوند. به کمک برنامه های بازیافت اطلاعات، این اطلاعاتِ غیر قابل دسترس برای شخص دیگری قابل دسترس خواهند شد. بنابراین، کسی که این ابزار ضبط اطلاعات را دور بیندازد، در قبال قرار گرفتن این اطلاعات در دست شخص دیگری مسئول خواهد بود.
قبل از اینکه عملیات نجات اطلاعات انجام شود، موارد زیر باید مدنظر قرار بگیرد:
1. اگر مشخص نیست که چه نوع صدمه ای باعث عدم دسترسی به اطلاعات شده است، کاربران باید خیلی مواظب باشند. زیرا که ممکن است هنگام Restart کامپیوتر، سیستم به واسطه ایجاد فایل های موقتی در سکتورهایی که اشتباها کامپیوتر آنها را به صورت خالی فرض کرده، اطلاعات مهم را روی آن Overwrite کند؛ اطلاعاتی که بعدا به سختی قابل بازیافت خواهند بود.
2. اصولا هنگام بروز خطاهای فیزیکی هارد مانند Crash کردن هد، توصیه نمی شود که شخصا اقدام کنید.
نرم افزارهای متعددی برای استفاده کاربران جهت بازیافت اطلاعات وجود دارند. فرمت به کار رفته فایل سیستم، نقش تعیین کننده ای برای بازیافت اطلاعات ندارد. برای هر فرمت به کار رفته تحت ویندوز مانند FAT32 و NTFS یک ابزار بازیافت مناسب وجود دارد.
کمک های پیشرفته و حرفه ای:
اگر هارد دیسک آسیب فیزیکی دیده باشد، مثل آتش سوزی یا خطاهای سخت افزاری مثل Crash هارد، آن وقت بازیابی اطلاعات به صورت نرم افزاری غیر ممکن است. ولی هنوز در لابراتوارهای بازیابی اطلاعات و با روش های مخصوص امکان بازگرداندن قسمتی از فایل ها وجود دارد.
در اتاقهای مخصوص در آزمایشگاهها برای متخصصان این امکان وجود دارد که اطلاعات درست را بازیافت کنند، به ویژه در مورد کامپیوترهایی که مدت زمان طولانی در آب دریا قرار گرفته باشند یا در آتش سوزی سوخته باشند (صفحه هارد از کبالت و نیکل ساخته شده و تا دمای 700 درجه سانتیگراد تحمل دارد. در حالی که در چنین حرارتی فقط مشتی خاکستر از خانه باقی خواهد ماند)
برای آنالیز صفحات هارد، متخصصان از یک دستگاه ساخته شده به نام Pattern Analyzer استفاده می کنند. آنها توسط این دستگاه صفحات هارد را باز می کنند و به آن حرکت دورانی می دهند که کنترل شده نیز باشد. بدین ترتیب، عمل خواندن محدوده های کوچک و غیر آسیب دیده صفحه هارد امکان پذیر می شود.
هد خواننده را که توسط دست قابل هدایت است و از طریق سیگنال های یک اسیلوگراف در مدار قرار می گیرد، می توان در مکان و موقعیت مورد نظر قرار داد. در محلهای خوانده شده روی هارد در قسمت هد خواننده، به خاطر مغناطیس موجود جریان الکتریسیته ایجاد می شود و در نتیجه، سیگنال های آنالوگ حاصل می شود. یک دستگاه الکترونیکی این سیگنال های آنالوگ را اندازه گیری و آنها را به اطلاعات دیجیتالی تبدیل می کند. به این ترتیب، علائم، فایل ها یا کلیه ساختارهای فهرست شده می توانند بازیافت شوند.
در حال حاضر، نجات اطلاعات در صورت آسیب شدید هزینه بالایی دارد. قبل از هر کاری، آنالیز اطلاعات آسیب دیده مطرح است. برخی از شرکت ها فقط اگر در روند بازیافت اطلاعات موفق شود، هزینه را از شخص دریافت می کند.
پاک کردن مطمئن اطلاعات:
گاهی اوقات، پاک کردن اطلاعات یک هارد به صورت غیر قابل بازیافت، مهم است. برای مثال، زمانی که بخواهید کامپیوتر خود را به شخص دیگری بفروشید. پاک کردن معمولی یا فرمت کردن، همان طور که توضیح داده شد، از بازیافت مجدد آنها جلوگیری نمی کند.
برای پاک کردن همه آثار و علائم از روی هارد، ابزارهای خاصی لازم است که همه اطلاعات هارد را به صورت فیزیکی پاک کند، ولی در عین حال به هارد ضربه نزند.
برای مثال نرم افزار Expert Eraser چنین امکانی را ارائه می دهد. برنامه Expert Eraser هاردهای IDE و SCSI را به صورت اتوماتیک می شناسد. پس از نصب و استفاده از این برنامه، اطلاعات موجود در هارد به صورت غیر قابل برگشت پاک می شود و حتی متخصصان در آزمایشگاه در این حالت نیز هیچ اطلاعاتی را نمی توانند بازیافت کنند.
اقدامات پیشگیری کننده:
برای اینکه کاربران در وضعیت اضطرار قرار نگیرند که مجبور بشوند اطلاعات خود را دوباره بازیافت کنند، باید به نکات زیر توجه کنند:
- اطلاعات مهم باید همیشه حفاظت بشوند؛ به همین دلیل باید از آنها Backup تهیه کرد. همچنین توصیه می شود که دوباره ذخیره شوند، مثلا به روش دیگر یا در جای دیگری در کامپیوتر ضبط شوند. توجه کنید که کامپیوتر را باید از تغییرات شدید آب و هوایی دور نگاه داشت.
- از وارد شدن صدمه و ضربه به کامپیوتر جلوگیری به عمل آورید. ضربات کوچک، وضعیت هارد را دگرگون می کند و هد ضبط و خواننده اطلاعات را از محل اصلی خود جا به جا می کند. اگر بدنه هارد باز شود خطر Head-Crash آن را تهدید می کند. با توجه به فاصله سر هد تا صفحه هارد که بین 25 تا 50 نانومتر است، اثر انگشت یا حتی غبار هوا باعث Crash کردن آن می شود.
- فایل های مهم به هیچ وجه نباید در درایو ویندوز (معمولا درایو C) ذخیره شوند. در این حالت، بزرگترین خطر این است که ویندوز اطلاعات آسیب دیده را با فایل های موقتی Overwrite کند. ضمن اینکه در صورت خرابی و نصب مجدد ویندوز، فایل ها حذف خواهند شد.
- اگر واضح نیست که کدام نوع خطا باعث گم شدن اطلاعات شده است، یا سر و صداهای غیر معمول خبر از مشکلات سخت افزاری می دهد، کاربران نباید خود وارد عمل شوند. در چنین حالتی Restart می تواند باعث گسترش مکانهای آسیب دیده شود و این موضوع باعث از دست رفتن اطلاعاتی می شود که البته قابل بازیافت هستند.
سوالات و نظرات کاربران در مورد این مطلب (37)
سلام خسته نباشید. من یه فایل زیپ رو که حدود بیست گیگ حجمش هست رو از دسکتاپ پاک کردم. بعد از اون نزدیک دو سه تا اهنگ روی دکستاپ ریختم و پاک کردمشون اهنگ هارو. حالا میخوام بدونم اون فایل زیپ بازیابی میشه؟ با چه نرم افزاری؟ شخصا میتونم با استفاده از نرم افزار بازیابی کنم یا خیر؟
سرزمین دانلود:
دسکتاپ جزو درایو C است و با توجه به اینکه ویندوز هم در همین درایو قرار دارد و به صورت مرتب فایل در آن اضافه و حذف میشود احتمال بازیابی اطلاعات از آن بسیار کم است.
سلام وقت بخیر. من یکی از درایو های سیستمم فرمت شد بعد ریکاوری کردم دوباره همون فایل هارو کپی کردم همون درایو. ولی فایل آسیب دیدن یا کامل نیومده بعضی ها رو هم حذف کردم. بنظرتون قابل بازیابی هست؟
سرزمین دانلود:
به دلیل کپی مجدد فایل ها روی همان درایو، شانس زیادی برای بازیابی اطلاعات وجود ندارد.
سلام. اطلاعات تلگرام و واتس اپ را میشود برگرداند؟ کجا این کار را انجام میدهند؟
سلام. من یه گوشی نوکیا کشویی داشتم که به مدت دوسه سال تقریبا خاموش بوده و استفاده نشده و متاسفانه یادم نیست که اطلاعاتی مثل پیام ها و تماسها رو پاک کردم یا خیر از حافظه اش. منظورم حافظه داخلیشه چون رمش رو درآوردم. حالا بعد این مدت افتاده دست کسی که نمیخام به اطلاعاتم دسترسی پیدا کنه. اگر تموم یا بخشی از اطلاعات رو پاک کرده باشم میتونه برشون گردونه؟
سرزمین دانلود:
خیر. تماس ها و پیام ها اگر حذف شده باشند قابل بازگردانی نیستند.
سلام من یه هارد دو ترا وسترن دارم میخوام بفروشمش....حدود یک سال پیش اطلاعاتی با فرمت mp4 و mov توی هارد ریخته بودم که همون موقع هم دیلیت کردم.... و ازون موقع تا الان هارد من بارها پر و خالی شده... آیا ممکنه کسی بتونه اون اطلاعات رو ریکاوری کنه یا نه؟
سرزمین دانلود:
اگر بعد از پاک کردن اطلاعات مورد نظر، حداقل یک بار کل هارد با اطلاعات جدید پر شده باشد، اطلاعات قبلی قابل بازیابی نخواهد بود. با این حال جهت اطمینان، قبل از فروش هارد آن را فرمت کنید و یک بار دیگر آن را با اطلاعات موقتی به صورت کامل پر کنید و دوباره فرمت کنید.
سلام وقتتون بخیر. خریدن ریکاوری عکس از بازار امنیت داره؟ من با این نرم افزار کار کردم ایرانی بود لطفا منو راهنمایی کنید
سرزمین دانلود:
در مورد این نرم افزار اطلاعاتی نداریم. ولی پیشنهاد میکنیم از نرم افزارهای معتبر خارجی استفاده کنید.
سلام. ایا برنامه های ریکاوری عکس امنیت دارن؟ عکس ها در فضای مجازی پخش نمیشه؟
سرزمین دانلود:
اگر از نرم افزارهای تایید شده و معتبر استفاده کنید چنین مشکلی نخواهد بود.
با سلام خدمت و خسته نباشید. من دیشب روی فلش 16گیگم 7گیگ صدای استادم رو داشتم که اشتباها پاک کردم. امروز بردم برای ریکاوری گفت شاید نیاد شاید 60،70 درصد برگرده. امکان بازیابی وجود دارد؟ لطفا کمکم کنید
سرزمین دانلود:
اگر بعد از پاک شدن فایل های مورد نظر اطلاعات جدیدی روی آن کپی نکرده باشید، شانس زیادی برای بازیابی وجود دارد.
سلام میبخشید اگر میشه لطفا جواب این سوال رو بدید. من کل هاردم از دست رفته. به نظر شما نرم افزار مناسب برای برگردادن اطلاعات یک هارد چی میباشد. برام مهمه لطفا اگر مقدوره جواب بدهید (اگر میشود اسم چند برنامه بگویید)
سرزمین دانلود:
بهترین و قوی ترین نرم افزارهای بازیابی اطلاعات را در این بخش منتشر کرده ایم:
دانلود نرم افزار بازیابی اطلاعات
در پاسخ به (احسان , شنبه، 14 بهمن ماه، 1396) :
خودم چطور میتونم عکسا و اطلاعاتمو بازیابی کنم اصلا راهی وجود داره؟ عکسام داخله برنامه گالری ویژه بودن. حالا اگه راهی وجود داشته باشه که این عکسای گالری ویژه یا بقیه اطلاعتم رو بشه بازیابی کرد ممنون میشم راهنمایی کنید. جیمیلم تو گوشی داشتم ولی یادم نمیاد که این اطلاعات رو جایی ذخیره کرده باشم مثل گوگل یا...
سرزمین دانلود:
در حالیکه گوشی دست شما نیست هیچ راهی برای دسترسی به اطلاعات گالری خود ندارید.
سلام. گوشیمو دزدیدن. تو گوشیم اطلاعات زیادی داشتم یه مقدار عکس شخصی هم بود که اونا رو تو یکی از برنامه ها که قفل داره گذاشته بودم. خواستم ببینم کسایی که گوشیمو دزدیدن میتونن به اون عکسا دسترسی پیدا کنن؟ البته گوشیم قفل بود. بعد اینکه خودم میتونم دوباره به اون عکسا دسترسی پیدا کنم؟ مرسی
سرزمین دانلود:
بیشتر نرم افزارهای قفل گالری اندروید از روش کدگذاری یا Encryption برای قفل کردن فایل ها استفاده میکنند که امنیت بسیار بالایی دارد. به همین دلیل بدون داشتن رمز امکان دسترسی به این اطلاعات وجود نخواهد داشت.
سلام يه سوال داشتم. براي بازگرداني اطلاعات كامپيوتر به وسيله برنامه، احتمال پخش شدن اطلاعات در اينترنت يا اينكه اطلاعات دست كسي بيوفته وجود نداره؟
سرزمین دانلود:
خیر
اگر اطلاعاتی روی مموری کارت توی گوشی باشه...بعدش اطلاعات رو پاک کنیم و خود مموری کارت که اطلاعات روش ذخیره بود رو هم از گوشی بیرون بیاریم، آیا امکان بازیابی از گوشی هست؟
سرزمین دانلود:
خیر.
اگر 6 ماه پیش یه سری اطلاعات (عکس) رو پاک کرده باشیم و بعد از اون تقریبا هیچ استفاده ای از دستگاه (تبلت) نکرده باشیم؛ آیا امکان بازیابی این اطلاعات (عکس ها) وجود دارد؟
سرزمین دانلود:
بله
اگر فضای داخلی بیشتر از 90% پر بشه چطور..؟
سرزمین دانلود:
در این صورت امکان بازیابی اطلاعات قبلی وجود ندارد.
سلام لطفا سوال منو خیلی زود جواب بدید.. عکس هایی که توی فایل مخفی باشن بعد از فایل مخفی هم حذف بشن یه سری عکس دیگه ریخته بشه تو اون پوشه.. بعد گوشی رو به تنظیمات کارخونه برگردونیم.. با ریکاوری امکان داره برگردن..؟
سرزمین دانلود:
بستگی دارد بعد از حذف کردن فایل ها چه مقدار از فضای حافظه مجددا پر شده باشد. اگر فضای زیادی پر نشده باشد، احتمال بازیابی وجود دارد.
سلام. یک رم 16 گیگ دارم که اشتباها تمام آهنگ هامو پاک کردم و اون اهنگ ها برام خیلی مهم هستن. چطوری میشه ریکاوریشون کنم؟توسط خود گوشی میشه یا حتما باید به رایانه وصل بشه؟ ممنون میشم زود جواب بدین و خسته نباشید
سرزمین دانلود:
توسط موبایل هم امکان بازیابی اطلاعات روی رم موبایل وجود دارد. البته تعداد نرم افزارهای بازیابی به این روش کم هستند.
اگر بتوانید رم را به کامپیوتر وصل کنید و از آن روش ریکاوری کنید، نرم افزارهای بسیار قوی تری در دسترس شما خواهد بود.
برای پیدا کردن نرم افزارهای بازیابی اطلاعات برای موبایل و کامپیوتر، از کادر جستجوی بالای سایت کمک بگیرید.
با سلام. چند وقته پیش روی مموری دوگیگم که یک گیگش پر بود تعدادی عکس رو حذف کردم. فقط چنتا عکس رو.. ولی بعدش هی اهنگ ریختم تو گوشی و حذف میکردم.. تقرییا توی سه چار ماه اینکارو میکردم. آیا امکان بازیابی عکس ها وجود داره؟
سرزمین دانلود:
احتمال کمی برای بازیابی عکس ها وجود دارد. در هر صورت باید امتحان کنید.
سلام . من یه هارد اکسترنال 2 ترابایتی رو با کابل otg به گوشیم که سیستم عاملش اندرویده وصل کردم ، پیامی روی صفحه ی گوشیم اومد که بدون این که بخونم (گزینه ای که فکر میکنم فرمت بود) رو زدم . بعد سریع از گوشیم جدا کردم. یعنی چند ثانیه هم طول نکشید . وقتی هاردُ به کامپیوتر وصل کردم خالی نشون داد. کلی فیلم و عکس خانوادگی توش داشتم. به نظرتون تو اون زمان کم فرمت شده؟ راهی به جز نرم افزارای ریکاوری وجود نداره؟ چون اطلاعاتش خیلی زیاده اگه بخوام ریکاوری کنم باید چند روز لپ تاپ و هاردو مداوم روشن بذارم که ممکنه بسوزن.
سرزمین دانلود:
در حالی که اطلاعات شما از روی هارد پاک شده است، تنها کاری که میتوانید انجام دهید استفاده از نرم افزارهای بازیابی اطلاعات است. ضمن اینکه به صورت قطعی هم نمیتوان گفت که حتما با این کار اطلاعات برمیگردد.
روشن ماندن هارد و لپتاپ برای چند روز یا حتی چند هفته هیچ مشکل خاصی ایجاد نمیکند.
سلام. آیا اگر اطلاعات روی هارد در درایواهای مختلف که باشد حذف شود و اطلاعات دیگری روی دریواها قرار داده شود و این روال چندین بار تکرار شود آیا اطلاعات حذف شده قبلی به صورت کامل قابل بازیافت است؟
سرزمین دانلود:
خیر.