آشنایی با مفهوم UEFI و تفاوت آن با BIOS

 

 

 

 

ممکن است برای شما نیز پیش آمده باشد که در هنگام نصب ویندوز جدید و یا در تنظیمات بوت کامپیوتر خود با کلمه BIOS و UEFI برخورد کرده باشید.

 

به طور کلی هر دو مفهوم UEFI و BIOS نرم افزارهای سطح پایینی هستند که قبل از شروع کار سیستم عامل، کار خود را آغاز می کنند. در واقع به زبان ساده تر وظیفه بیدار سازی کامپیوتر توسط این دو مفهوم اجرا می شود.

 

UEFI نسبت به BIOS تکنولوژی جدیدتری به حساب می آید. در این مقاله ابتدا به بررسی مفهوم این دو عبارت می پردازیم و با روند کاری هر یک از آنها آشنا خواهیم شد و در نهایت نیز تفاوت ها و مزایا و معایت هر یک را بررسی می کنیم. با سرزمین دانلود همراه باشید.

 

 

BIOS چیست؟

 

BIOS مخفف عبارت Basic Input-Output system به معنای مدیریت ورودی، خروجی سیستم است. در واقع قبل از شروع کار کامپیوتر BIOS به بررسی صحت عملکرد سخت افزار می پردازد.

 

اگر دقت کرده باشید برخی اوقات بلافاصله پس از روشن کردن کامپیوتر صدای بوق خاصی را می شنوید، این صداها در واقع همان اخطار BIOS درباره وجود یک مشکل سخت افزاری می باشد. ضمناً برای اینکه بدانید بوقی که مشغول شنیدن آن هستید به چه اشکالی اشاره می‌کند، لازم است به دفترچه راهنمای مادربرد کامپیوتر خود رجوع کنید.

 

تاریخچه پیدایش BIOS به حدود 40 سال پیش باز می گردد. در واقع با معرفی اولین سیستم عامل مایکروسافت تحت عنوان MS-DOS از قابلیت BIOS نیز استفاده شد. با گذشت زمان متخصصان به فکر ارائه یک سیستم به روز تر و با قابلت های بیشتر به عنوان یک جایگزین مطمئن برای بایوس افتادند که حاصل آن، سیستمی تحت عنوان UEFI شد. در ادامه با مفهوم UEFI آشنا می شویم.

 

 

 

UEFI چیست؟

 

در سال 2007، اینتل، AMD، مایکروسافت و سازندگان کامپیوترهای شخصی با مشخصه جدید UEFI موافقت کردند. UEFI به معنای رابط فریمور یکپارچه قابل توسعه است. در واقع اگر بخواهیم UEFI را به زبان ساده معرفی کنیم می توانیم از عبارت BIOS بهینه سازی شده استفاده کنیم.

 

در حال حاضر، هیچگونه راهی برای انتقال نرم افزاری از BIOS به UEFI وجود ندارد و تنها در صورتی که مادربورد سیستم شما از این قابلیت پشتیبانی کند می توانید از آن استفاده نمایید. اکثر مادربرد های تولید شده از سال 2007 میلادی تا کنون از قابلیت بوت UEFI پشتیبانی می کنند.

 

 

 

حال که با معنی این دو مفهوم آشنا شدیم، به بررسی ویژگی ها و تفاوت های هرکدام می پردازیم و مزایای استفاده از UEFI نسبت به BIOS را نیز بررسی می کنیم، با ما همراه باشید.

 

 

بررسی از لحاظ محدودیت حجم و بازیابی داده ها

 

BIOS از پروتکل MBR جهت ذخیره اطلاعات در هارد دیسک استفاده می کند. در واقع منظور از ذخیره اطلاعات همان پارتیشن بندی و ظرفیت دیسک می باشد. به زبان ساده تر پروتکل MBR روی دیسک‌هایی تا ظرفیت دو ترابایت قابل اجرا است و امکان مدیریت دیسک‌هایی با ظرفیت بیش از 2 ترابایت را ندارد. به عنوان مثال در صورتی که بخواهید یک هارد چهار ترابایتی را بر روی سیستم خود قرار دهید، نمی توانید از MBR استفاده کنید.

 

اما در مقابل آن بوت UEFI از پروتکل GPT استفاده می کند. در پروتکل GPT به دلیل ساختار 64 بیتی آن می توانید از هارد دیسک هایی با ظرفیت بیشتر از دو ترابایت نیز استفاده نمایید. یکی دیگر از ویژگی های GPT امکان ساختن تعداد نامحدود پارتیشن می باشد. در واقع در پروتکل MBR تنها مجاز به ساخت چهار پارتیشن می باشید و این در صورتی است که در بوت UEFI و پروتکل GPT می توانید به تعداد نامحدود پارتیشن بسازید.

 

از دیگر ویژگی های UEFI در زمینه داده ها، می توان به قابلیت بازیابی دقیق داده اشاره نمود. در دیسک‌های MBR داده‌های مربوط به پارتیشن‌بندی و بوت در یک موقعیت ذخیره می‌شوند و چنانچه این داده‌ها اور رایت یا مخدوش شوند به سختی می توان آنها را بازیابی نمود و این درحالی است که GPT نسخه‌های متعددی از این داده‌ها را روی دیسک ذخیره می‌کند و به همین دلیل اطمینان پذیری بالاتری نیز نسبت به MBR دارد.

 

 

بررسی از دیدگاه امنیتی

 

برترین مزیت UEFI نسبت به BIOS پشتیبانی از قابلیت Secure Boot می باشد. قابلیت Secure Boot این امکان را برای شما فراهم می کند که در هنگام شروع سیستم عامل، تنها فایل های سیستمی و سرویس های مورد تایید ویندوز بارگذاری شوند. از این جهت دیگر مشکلی با بد افزارها و ویروس هایی که به تخریب بوت می پردازند نخواهید داشت.

 

 

 

در این مقاله به بررسی مفهوم BIOS و UEFI و تفاوت های هرکدام پرداختیم. شناسایی این موضوع که سیستم فعلی شما از کدام نوع بوت استفاده می کند ممکن است کمی دشوار باشد. اما اگر از هارد درایو با ظرفیت بیشتر از 2 ترابایت استفاده می کنید، مطمئنا بوت لودر شما از نوع UEFI می باشد. شما نیز می توانید نظرات و تجربیات خود را در زمینه استفاده از بوت های UEFI و BIOS با ما در میان بگذارید.