بررسی  Play Station 3

از زمان عرضه نخستین پلی‌ استیشن در سال 1994 تاکنون، بازار کنسول‌های بازی در قبضه سونی بوده است. هم‌ اکنون برای محصولات پلی‌ استیشن بیش از 13000 عنوان بازی ویدئوئی در سراسر دنیا وجود دارد و هر ماه بازی‌های جدید و متنوع دیگری به آن اضافه می‌شوند. سونی قصد دارد برتری خود در بازار را با ارائه آخرین نسخه از کنسول بسیار موفقش یعنی پلی‌استیشن 3 حفظ نماید.

پلی‌استیشن 3 نخستین بار به‌طور رسمی در نمایشگاه Er سال 2005 در لس‌ آنجلس معرفی شد و امسال نیز بارها و بارها در صدر اخبار مربوط به بازی‌ها قرار گرفت. اکنون تاریخ عرضه رسمی آن به بازار و قیمت‌ها و نیز عناوین بازی‌های آن نیز مشخص شده است که در ادامه این مطلب به آنها نیز اشاره‌ای خواهیم داشت.

در این مبحث می‌خواهیم نگاهی عمیق‌تر به پلی‌استیشن 3 بیاندازیم. درباره پردازشگر جدید و فوق‌ العاده‌ای که در قالب PS3 قرار دارد، پردازشگر گرافیکی قدرتمندی که تصاویر با وضوح بسیار بالا را ایجاد می‌کند و بسیاری مطالب دیگر اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار خواهیم داد.

سونی دستگاه پلی‌استیشن 3 را به‌گونه‌ای طراحی کرده است که چیزی بیش از یک کنسول صرف برای بازی کردن باشد. این دستگاه همه انواع تفریحات و سرگرمی‌های دیجیتالی را پشتیبانی کرده و در واقع یک کامپیوتر برای تفریحات خانگی است.

این کامپیوتر از یک پردازشگر ویژه با طراحی خاص به نام پردازشگر سلولی (Call processor) بهره می‌گیرد. در تولید این پردازشگر، سونی، توشیبا و آی بی ام با یکدیگر همکاری کردند. این عمل در واقع پاسخی است به روند رو به رشد حرکت به سمت پردازشگرهای چند - هسته‌ای، که در آنها چندین پردازشگر در حد امکان داخل یک چیپ قرار داده می‌شوند. پردازشگر سلولی برای نیازها و قابلیت‌های متفاوت قابل تغییر است. پردازشگر مورد استفاده در پلی‌استیشن 3 از 234 میلیون ترانزیستور داخل یک چیپ تشکیل شده است. در مقام مقایسه یادآور می‌شویم که یکی از قوی‌ترین پردازشگرهای کامپیوترهای رومیزی در سال 2005، یعنی پردازشگر دوهسته‌ای پنتیوم که قیمتی حدود 1000 دلار داشت به‌سختی به مرز 200 میلیون ترانزیستور در یک چیپ رسید.

قدرت بالا در حجمی کوچک. در این میکروپروسسور 234 میلیون ترانزیستور جای گرفته‌اند.
نحوهٔ کار این پردازشگر همانند یک تیم چند پردازشگره است که همگی در یک چیپ کار می‌کنند تا بتوانند عملیات محاسباتی مورد نیاز برای بازی‌های ویدئوئی نسل آینده را به انجام برسانند.

برای درک بهتر نحوه عملکرد پردازشگر سلولی، بهتر است نگاهی به هر یک از اجزاء اصلی تشکیل‌دهنده آن بیاندازیم.

هسته اصلی این پردازشگر سلولی، یک پروسسور 3.2 گیگاهرتزی است که به یک کاشه 512 کیلوبایتی L2 مجهز شده است. این میکروپردازشگر چیزی شبیه به پردازشگر موجود در اپل جی 5 است و به تنهائی قادر به راه‌اندازی یک رایانه می‌باشد، اما در اینجا تنها نیست بلکه بیشتر نقش یک پردازشگر مدیریتی برای کنترل هشت پروسسور دیگر Synergistic Processing Elements را به‌عهده دارد.

کار اصلی محاسباتی به پردازشگر اصلی هسته PowerPC ارجاع داده می‌شود. این پردازشگر کاری را که باید انجام شود ارزیابی کرده و بررسی می‌کند که هم‌اکنون هر SPE چه‌کاری را انجام می‌دهد، آنگاه تصمیم می‌گیرد که کار را چگونه بین پروسسورها تقسیم کند تا بیشترین بهره‌دهی و راندمان را داشته باشد.

SPEها در واقع پردازشگرهای برداری 128 بیتی هستند که چندین عملیات پردازش را می‌توانند همزمان بر روی دیتا انجام دهند. این نوع پردازشگرها عموما در دهه 1980 در سوپرکامپیوترها قدرتمند و بزرگ علمی استفاده می‌شدند و در واقع جایگزین سریع پروسسورهای رقومی بودند که در یک زمان تنها قادر به یک پردازش بر روی دیتا بودند. علی‌رغم این محدودیت بزرگ پردازشگرهای رقومی، بعدها به‌دلیل پیشرفت در طراحی و بالا رفتن سرعت پردازش، استفاده از پردازشگرهای رقومی بیشتر شد و از پردازشگرهای برداری کمتر استفاده گردید. با این وجود به‌دلیل توانائی پردازشگرهای برداری در کار بر روی چند دسته دیتا، کمپانی IBA مجددا از این پردازشگرها در طراحی پردازشگر سلولی استفاه به‌عمل آورده است. در بروی این چیپ هشت SPE قرار دارند که تنها هفت تای آنها عمل پردازش را انجام می‌دهند. SPE هشتم تنها به‌صورت رزرو در مواقع خرابی یکی از هفت تای دیگر در نظر گرفته شده است.

به هر پردازشگر SPE میزان 256 کیلوبایت حافظه SRAM اختصاص یافته است که با سرعت بالای تبادل اطلاعات به SPE در انجام وظایفش کمک می‌کند. حافظه هر SPE برای واحد اصلی پردازشگر نیز قابل استفاده و دسترسی است که باعث می‌شود هسته Power PC از منابع هر SPE به بهترین و مؤثرترین وجه ممکن استفاده کند. مجموعه همه این عوامل و امکانات قدرت بی‌سابقه‌ای را در اختیار نیازهای پردازشی قرار می‌دهد.

از آنجا که تصویر و گرافیک در کامپیوترها (و به‌ویژه در کامپیوترهائی که برای انجام بازی‌های ویدیوئی طراحی می‌شوند) بسیار مهم است، پردازشگرهای ویژه‌ای اختصاصا برای خلق و نمایش گرافیک کامپیوتری طراحی شده‌اند. این پردازشگرها ”واحد پردازش گرافیک“ GPU نامیده می‌شوند. یکی از مهمترین جنبه‌های برتری پلی‌استیشن 3 پردازشگر گرافیکی، GPU جدید آن با نام RSX "Reality Synthesizer است.

واحد GPU در PS3 قدرت خلق تصاویری با وضوح بالا و بسیار نزدیک به واقعیت را دارد. این تصویری از بازی The Getaway 3 است. شرکت سونی RSX را با همکاری شرکت بزرگ تولیدکننده کارت‌های گرافیکی یعنی Nvidia طراحی کرده است. RSX بر مبنای فن‌آوری گرافیکی Gforce و یا چیپ گرافیکی 550 مگاهرتزی که در آن 300 میلیون ترانزیستور به‌کار رفته است تولید شده است. برای اینکه دورنمائی از این رقم داده باشیم، براساس خبرنامه‌ای از Nvidia، تعداد ترانزیستورهای موجود در RSX بیشتر از مجموع ترانزیستورهای موجود در واحد پردازشگر و واحد گرافیکی هر سه سیستم پیشتاز در بازار کنونی، یعنی پلی‌استیشن 3 ایکس باکس و نیتتندو است.

نورپردازی بلادرنگ، سایه‌ها و انعکاس‌ها به میزان واقعی به‌نظر رسیدن تصاویر در بازی The Getaway 3 کمک زیادی کرده‌اند.
در هر صورت می‌توان ادعا کرد که سطح جزئیات گرافیکی که در PS3 مشاهده می‌شود تاکنون در هیچ دستگاه کنسولی دیده نشده است. مدلی که در سال 2005 به نمایش گذاشته شد قادر به تولید تصاویر با کیفیت بالای 1080p HD با وضوح 1080٭1920 بود که می‌توانست سیگنال‌های HD را از طرف دو خروجی مجزای HDMI ارسال کند که به معنای امکان گرفتن خروجی تصویر بر روی دو دستگاه نمایش تلویزیونی HDTV است. البته اکنون اعلام شده است که قابلیت خروجی HDMI در مدل‌هائی که به بازار عرضه خواهند شد وجود ندارد و تنها یک خروجی HDMI قابل دسترسی است.

● سایر مشخصات و ویژگی‌های اختصاصی
پلی‌استیشن 3 یک دیسک درایو نوری بلو-ری (Blu - ray) دارد که از جلو بارگذاری می‌شود. بازی‌های PS نیز بر روی دیسک‌های بلوری عرضه خواهند گردید که ظرفیتی معادل 54 گیگابایت دارند. یادآوری می‌شود که دیسک‌های دولایه DVD که هم‌اکنون مورد استفاده قرار دارند. حدود 4.7 گیگابایت اطلاعات را در خود جای می‌دهند. البته با اینکه دستگاه PS3 از دیسک درایو بلو-ری بهره می‌گیرد اما دارندگان آن می‌توانند همچنان از اجرای بازی‌های پلی‌استیشن و پلی‌استیشن 2 بر روی آن لذت ببرند. در واقع دیسک درایو PS3 فرصت‌های قبلی CD و DVD را نیز پشتیبانی می‌کند.